Κυριακή 24 Μαρτίου 2013

Ο ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΤΩΝ REGGIO Μέρος 2ο


Ο δάσκαλος του Reggio Emilia πρέπει να έχει τα εξής χαρακτηριστικά:
πρέπει να γνωρίζει πως να ακούει τα παιδιά,
πρέπει να γνωρίζει πώς να τους επιτρέπει να παίρνουν πρωτοβουλία
πρέπει να γνωρίζει πώς να τα καθοδηγεί με παραγωγικούς τρόπους.
Είναι αυτός που ενθαρρύνει την Ελευθερία, το Συναίσθημα και τις Αλληλεπιδράσεις.
Αναζητά την προώθηση της καλής διάθεσης των παιδιών και την ενθάρρυνση της μάθησης σε όλους του τομείς γνωστικό, ψυχοκινητικό, κοινωνικό και συναισθηματικό.
Εκμεταλλεύεται κάθε στιγμή που θα του δώσει την ευκαιρία να ενθαρρύνει τα παιδιά σε αλληλεπίδραση με τα εργαλεία .
Φτιάχνει ευκαιρίες, προσφέρεται στο να ακούει τα παιδιά, διαδίδει τις ιδέες τους δηλ. τα ερεθίσματα προσφέρονται από τα ίδια τα παιδιά κάτω από τη δική του ενθάρρυνση. Χρησιμοποιεί τις ιδέες κάθε παιδιού για να γίνονται δράσεις. Ενθαρρύνει την Αντιπαράθεση και την σύμπραξη.

Δεν αναφέρομαι στα Reggio για να σας πείσω να κοπιάρετε τις πρακτικές του. Είναι ανόητο να προσπαθήσουμε να εφαρμόσουμε εκπαιδευτικά μοντέλα άλλων χωρών. Ενημερωνόμαστε για να πάρουμε ιδέες για το πως θα τις εφαρμόσουμε στη δική μας κουλτούρα και στiς δικές μας πρακτικές δυσκολίες. Αυτός είναι ο ρόλος της επιστήμης. Να μας ενημερώσει για τις λύσεις που βρήκαν άλλοι σε ανάλογα προβλήματα.

Ίσως χρειάζεται να μελετήσουμε με μεγαλύτερη προσοχή τα Reggio όχι μόνο για τις προτάσεις του αλλά γιατί ίσως ήρθε η ώρα η εκπαιδευτική κοινότητα να αναλάβει δράση επί της ουσίας και στην πράξη. Η μη εφαρμογή των επίσημων προτάσεων του Ιταλικού Υπουργείου Παιδείας, έκανε τους εμπνευστές των Reggio να σκεφτούν τρόπους για να κάνουν περισσότερο αποτελεσματικό το σχολείο.

Έτσι η ελληνική πραγματικότητα δείχνει πως ο δάσκαλος έχει στην πλάτη του την ευθύνη να κάνει την αλλαγή, να κοπιάσει να βρει το λειτουργικό και δυστυχώς δεν είναι το manual του Α.Π.Σ. του Υπουργείου που θα βρει τις λύσεις, γιατί τις περισσότερες φορές προτείνεται από ανθρώπους που δεν έχουν δράση στο σχολείο παρά μόνο θεωρητική κατάρτιση.

Μιλάμε δηλ. για τον δάσκαλο ερευνητή.

Eδω κάνω μια παρένθεση για να προτρέψω να κρατάτε σημειώσεις. Κάτι σαν ημερολόγιο. Να δοκιμάζετε κάθε ιδέα σας ερευνητικά. Να παρατηρήσετε, να καταγράψετε συμπεριφορές μαθητών, αντιδράσεις,. Αυτό θα σας κάνει να έχετε μια ολοκληρωμένη ιδέα για τις δυνατότητες κάθε εργασίας. Έτσι θα είστε σε θέση να κάνετε αλλαγές που θα καλύπτουν τις ανάγκες των παιδιών.

Όλη αυτή η αίσθηση ελευθερίας τι αποτέλεσμα μπορεί να φέρει στην ανάπτυξη του παιδιού;


Για πολλά χρόνια, ακόμα και στα τελευταία βιβλία που τυπώθηκαν αλλά και συχνά σε προτάσεις ή προγράμματα του ΠΙ και του ΥΠΕΠΘ, βλέπουμε να προωθούνται οι κλασικές προσεγγίσεις γύρω από την τεχνική-διαδικασία που καλλιεργεί κυρίως αισθητικούς στόχους. Οι παιδαγωγικοί στόχοι είναι αόριστοι .. πχ: προτείνουν εργασίες για να αναπτυχτεί η φαντασία και η δημιουργικότητα στο παιδί. Δηλαδή.; Πρακτικά; Λειτουργικά; παιδαγωγικά; Πως διαφαίνεται η δημιουργικότητα και η φαντασία στην πράξη;

Ο ρόλος του εικαστικού/εικαστικού εκπαιδευτικού, έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια. Ανήκει στο πεδίο ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ και οι ανθρωπιστικές επιστήμες έχουν σαν στόχο να βελτιώσουν την ζωή του άνθρωπου, να τον κάνουν περισσότερο λειτουργικό, επιτυχημένο, ευτυχισμένο κ.α. Να καταγράψουν τις ανάγκες, τις ιδιαιτερότητες, τις τάσεις.

Ο ρόλος της καλλιτεχνικής δημιουργίας δηλαδή, δεν παραμένει στον χώρο του χόμπι, της ευχάριστης ενασχόλησης, της αισθητικής καλλιέργειας του παιδιού. Πολλές φορές στα επίσημα έγγραφα έχουμε αυτήν την αίσθηση. Ότι η εικαστική αγωγή προωθείτε ως η ευχάριστη ενασχόληση που ξεκουράζει, χαλαρώνει τα παιδιά και αναπτύσσει την αισθητική τους. Ένα χόμπι δηλ. Και αυτή η διάσταση, ‘όπως είναι φυσικό, αυτόματα υποβιβάζει τα εικαστικά στο δευτερεύον μάθημα.
Για να δούμε μερικά από τα οφέλη (στην πράξη) για την ζωή του παιδιού από την εικαστική αγωγή:
Στο πεδίο ανάπτυξης, συντελούνται οι εξής στόχοι :
Το παιδί αναπτύσσει υψηλά επίπεδα αυτοπεποίθησης και αυτοεκτίμησης αφού οι πιθανότητες να επιτύχει στην εργασία του είναι πολλές, επειδή οι λύσεις των προβλημάτων που θα προκύψουν στις εικαστικές εργασίες είναι περισσότερες και όχι μια, όπως είναι σε άλλα μαθήματα, π.χ.στα μαθηματικά και στην ορθογραφία.
Αναπτύσσει αίσθηση των δεξιοτήτων του αφού του προσφέρονται ευκαιρίες για πρωτοβουλία και αυτοσχεδιασμό.
Εμπλουτίζει το λεκτικό του ρεπερτόριο αφού έρχεται σε αλληλεπίδραση κατά την δημιουργία, με τον δάσκαλο και την ομάδα, μέσα από την διαφωνία, την διαπραγμάτευση και την λεκτική έκφραση του έργου του
Αποκτά αίσθηση του κορμιού του. Αναπτύσσει την λεπτή κινητικότητα, ιδιαίτερα στις μικρές ηλικίες, καθώς διαπιστώνει πως μπορεί να κάνει νέες κινήσεις π.χ. Θα παρατηρήσετε κυρίως στα παιδιά της Α, πολλές φορές, απομακρύνουν τα μάτια τους από το χαρτί καθώς σχεδιάζουν και παρατηρούν το χέρι τους..απολαμβάνουν την κίνηση που δεν ήξεραν ότι μπορούσαν να κάνουν μέχρι εκείνη τη στιγμή.
Αναπτύσσει και άλλα χαρίσματα εκτός του εικαστικού πχ. οργανωτικότητας, επικοινωνίας, το ηγετικο πνεύμα, καθώς στις ομαδικές εργασίες θα έχει την δυνατότητα να οργανώσει κοινούς στόχους. Και αυτό αφορά και στα παιδιά εκείνα που δεν έχουν την αντικειμενική ικανότητα να σχεδιάσουν. πχ. Έβαλα ένα χαρτί περίπου 2 μετρά πλάτος στον τοίχο και   προέτρεψα τα παιδια της Δ`, να φτιάξουν ένα βυθό. Κάποια στιγμή τους τέλειωσε το κίτρινο χαρτόνι που έβαζαν για άμμο. Πολλά παιδιά ήρθαν σε αδιέξοδο. Ο Γ. που δεν είναι από τα παιδί που έχουν ικανότητα στο σχέδιο και μάλλον δημιουργούσε συχνά αναταραχή στην τάξη, πρότεινε να βάψουν ένα λευκό χαρτί στο χρώμα της άμμου. Ο ίδιος μέσα σε λίγα λεπτά είχε οργανώσει ομάδα εργασίας και γρήγορα το έργο τους προχώρησε. Αν είχα παρέμβει εγώ δεν θα δινόταν η ευκαιρία να αναδείξει το ηγετικό του πνεύμα.
Αναπτύσσει τη διαφορετικότητα, και μαθαίνει στα παιδιά να την αποδέχονται επίσης.





Πηγή: http://elenakarayanni.blogspot.com

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου