REGGIO ΣΤΗ ΔΙΚΗ ΜΟΥ ΤΑΞΗ. Μέρος 3ο

Πως εφαρμόζω τις αρχές του Reggio; Ψάχνω τρόπους και εγώ να εφαρμόσω τις αρχές της Ελευθερίας, της Αποδοχής και της Πρωτοβουλίας.

Πρακτικά στο μάθημά μου, τα παιδιά αφήνουν σε κουτιά τα πράγματα των εικαστικών στην γωνιά των εικαστικών που έχουμε φτιάξει. Έχω πάντα μαζί μου ένα βαλιτσάκι με πιο βάρια υλικά, σφυρί, συρραπτικό, θερμοκολλα σε περίπτωση πού τα  χρειαστούν για τις παρεμβάσεις στον χώρο της τάξης.

Δίνω ιδέες για εργασίες, αλλά τις περισσότερες φορές τα αφήνω να παίξουν με τα υλικά που επιθυμούν εκείνα. Για παράδειγμα: για την ιδέα των Χριστουγέννων ήταν ελεύθερα να εκφραστούν όπως ήθελαν. Μια ομάδα δούλεψε με πυλό και πλαστελίνες την φάτνη σε 3D πάνω στο τραπεζάκι που έχω ξεχωρίσει για αυτήν την δουλειά. Άλλοι με κατασκευές από χαρτί, άλλοι με μαρκαδόρους ή σε μεγάλες ομαδικές εργασίες με μεικτές τεχνικές.

Άλλη ομάδα ζωγράφισε ένα μεγάλο δέντρο πάνω σε χαρτί και πάνω εκεί τα παιδιά έφτιαξαν σε κολλάζ τα στολίδια τους. Ήταν ελεύθερα να κρεμάσουν ότι ήθελαν. Πέρα από τα συνηθισμένα, αγγελάκια κτλ, άλλοι ζωγράφισαν φρούτα…. Κάποιοι ζωγράφισαν αυτοκίνητα να κυκλοφορούν πάνω στα κλαδιά και άλλοι παλάμες ή ψάρια. Εγώ ήμουν εκεί να τους δίνω ιδέες για το πώς πρέπει να χρησιμοποιούν τα υλικά, ή να τους ενθαρρύνω σε πειραματισμούς.

Πχ. ένα άτακτο αγόρι της πρώτης, παράκουσε τις οδηγίες χρήσης της τέμπερας και την ανακάτεψε με UHU …. Δεν το μάλωσα. Έδειξα ενθουσιασμό για την ιδέα του. Κολλήσαμε αυτό το υλικό σε ένα χαρτί και το κρεμάσαμε στον τοίχο. Το σχήμα άλλαξε με τη βαρύτητα και περιμέναμε μέχρι την επομένη να δούμε τι θα έχει συμβεί…. Ένας δράκος, ένας φανταστικό πουλί…. Αυτό το λάθος έγινε αφορμή για να πειραματιστούμε και στο επόμενο μάθημα με αυτήν την ιδέα…. Φτιάξαμε μια φωλιά με παράξενα πλάσματα. Όλη η ομάδα είχε ενθουσιαστεί για αυτό το παράξενο υλικό.!

Συνήθως, στο μάθημά μου, προσπαθώ να φέρω μια ατμόσφαιρα εργαστηρίου στην τάξη… Μια ατμόσφαιρα που να μοιάζει με τα εργαστήρια της ΑΣΚΤ. Κάθε φοιτητής είχε μια δουλειά, ένα πρότζεκτ να ολοκληρώσει. Αλλά ήταν ελεύθερος να το εκφράσει με όποιον τρόπο ήθελε και με όποια υλικά.

Δεν αποκλείω καμιά διάθεση για πειραματισμό και ενθαρρύνω τα παιδιά να κάνουν ακόμα και εργασίες τύπου περφόρμανς ή ταμπλό βιβάντ. Μπορούν να παρουσιάσουν κάποιο χορευτικό που επινόησαν ή κάποιο στιχάκι. Πρόσφατα ένα αγόρι της Β` ήθελε να μας διαβάσει το γράμμα αγάπης που είχε γράψει για την αγαπημένη του σε άλλο τμήμα.

Άλλες φορές, η μουσική δε λείπει. Έχουμε τραγουδάκια και συνθήματα για να ενθαρρύνουμε ο ένας τον άλλο. «ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΣΩΣΤΟ Η ΛΑΘΟΣ ΣΤΗ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ..ΚΑΙ ΑΜΑ ΚΑΤΙ ΔΕΝ ΜΟΥ ΑΡΕΣΕΙ ΠΑΩ ΑΠ ΤΗΝ ΑΡΧΗ» είναι ένα από αυτά. Κάθε φορά που κάποιο παιδί στενοχωριέται που δεν καταφέρνει την εργασία, όλα τα υπόλοιπα αυθόρμητα του τραγουδούν το σύνθημα, η απλώς το ενθαρρύνουν.: “- Μην στενοχωριέσαι Μαρία . Το σημαντικό είναι να σου αρέσει αυτό που κάνεις εσένα και όχι στους άλλους. Θα τα καταφέρεις. “.

Μια ατμόσφαιρα αποδοχής πού πρέπει να ξεκινά από τον δάσκαλο και μεταβιβάζεται στην ατμόσφαιρα της τάξης και στις σχέσεις μεταξύ τους. Το ένα παιδί ενθαρρύνει το άλλο. Μια μεγάλη παρέα που έχει σαν στόχο να εκφράζεται.

Αυτή η διάσταση διδασκαλίας οδηγεί τα πράγματα πολλές φορές σε μια ελεγχόμενη αταξία. Το μάθημα των εικαστικών δεν μπορεί να είναι σαν τα υπόλοιπα μαθήματα όπου το παιδί μόνο του δουλεύει στο θρανίο και ο δάσκαλος επιβάλει την ησυχία. Είναι ένα ζωντανό μάθημα ..η τάξη πάλλεται. Δεν θα εμποδίσω το παιδί που έχει ολοκληρώσει την εργασία του με επιτυχία και θέλει να την δείξει στους συμμαθητές.. δεν θα το φιμώσω. Θα το ενθαρρύνω να επικοινωνήσει το δημιούργημά του.

Πολύ συχνά δουλεύω σε ΟΜΑΔΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Μη το φοβάστε….Τους αρέσει παρά πολύ. Βγαίνουν αισθητικά αριστουργήματα και είναι ένα θαυμάσιο πεδίο για αυτές τις αλληλεπιδράσεις που λέγαμε παραπάνω.

Επίσης σας προτρέπω να κάνετε ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΕΧΝΗΣ. Χρησιμοποιώ αφίσες γιατί είναι μια πιο πρακτική και γρήγορη λύση σε σχέση με τον πρότζεκτορα και μπορεί να γίνει μέσα στην τάξη εύκολα.

Αποφεύγετε τις πολλές πληροφορίες. Ποιος ζωγράφος, πότε, ποιο κίνημα, συνήθως αρκεί από την θεωρία. Αφήστε τα παιδιά να πουν για τα συναισθήματά τους . Θα ακούσετε πράγματα που δεν τα είχατε σκεφτεί ποτέ. Και θα δείτε πως η Τέχνη είναι κάτι που μπορεί να αντιληφθούν όλοι. Ακόμα και οι πιο μικροί.

Η  ΓΚΟΥΕΡΝΙΚΑ

Μια από τις πιο δυνατές εμπειρίες που είχα με τα παιδιά ήταν με τη Γκουέρνικα. Ασχοληθήκαμε σε αρκετά μαθήματα. Μιλήσαμε, αναλύσαμε τις φιγούρες, μιλήσαμε για τον πόλεμο, για την Ζωή, για τη σπουδαία προσωπικότητα του Πικάσο, μιλήσαμε για τον κυβισμό…ζωγραφίσαμε την δική μας Γκουέρνικα…

Την τελευταία μέρα, τράβηξα τις κουρτίνες για να χαμηλώσει ο φωτισμός, είπα στα παιδιά να χαλαρώσουν πάνω στις καρέκλες τους, να κλείσουν τα μάτια και να φανταστούν πως περιπατάνε στους δρόμους της Γκουέρνικα λίγο μετά την καταστροφή. Ησυχία επικράτησε μέσα στην τάξη….ένα ένα άρχισε να λέει τι αισθάνεται..άλλοι εμπλούτισαν το σκηνικό με πολλές λεπτομέρειες…. Κάποιοι άλλοι περιέγραψαν φανταστικές ιστορίες από τη ζωή του νεκρού στρατιώτη και της μητέρας με το νεκρό βρέφος. Μετά ένα παιδάκι άρχισε να κλαίει. Μετά άλλο ένα και άλλο ένα. Κάποιο παρακάλεσε να σταματήσουμε αυτό που κάναμε γιατί οι εικόνες του πολέμου το τρόμαζαν . Και όπως κάναμε . Και εκεί τους εξήγησα πως μόλις είχαν μια έντονη εμπειρία με την Τέχνη. Μιλήσαμε πολύ και συνειδητοποίησαν τον σκοπό της τέχνης. Ακόμα και της Αλλόκοτης τεχνης. Ακόμα και οι αφηρημένες γραμμές, τα δύσμορφα σχέδια έχουν κάτι να μας πουν. Αισθανθήκαν τη Τέχνη. Και ήταν μόλις 10 χρονών.

Πηγή: http://elenakarayanni.blogspot.com